Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thể trả lời báo chí bên hành lang Quốc hội chiều 22-5 về thu giá và thu phí BOT-Ảnh: Văn Duẩn
Chiều
22-5, trao đổi với báo chí bên hành lang Quốc hội về những băn khoăn
của dư luận về việc đổi tên gọi trạm thu phí BOT thành trạm thu giá BOT,
Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) Nguyễn Văn Thể cho biết:
"Giờ mình xem BOT là 1 sản phẩm của doanh nghiệp (DN) nên họ tự định
giá, còn phí là mang tính chất của Nhà nước".
"Bây giờ phí liên
quan tới Hội đồng nhân dân, Quốc hội quyết định, còn giá là do DN cung
cấp, vì BOT là sản phẩm của DN nên cần điều chỉnh lại cho chính xác. Từ
khi chuyển qua giá thì sẽ giảm giá, giảm để cân đối được phương án tài
chính, còn nếu phí muốn thay đổi sẽ phải thông qua các bộ nên rất chậm"-
ông Thể cho hay.
Bộ trưởng GTVT nói về thu giá, thu phí BOT - Video: Văn Duẩn
Người
đứng đầu ngành giao thông cũng khẳng định việc chuyển đổi tên trạm thu
phí thành trạm thu giá BOT không có gì khác mà chỉ là linh động hơn rất
nhiều.
Trả lời về việc trong quá trình ra văn bản, Bộ GTVT có rà
soát để từ ngữ chuẩn xác hay không, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết
đây do quy định của nghị định.
Trước câu hỏi rằng dư luận đặt vấn
đề Bộ GTVT đang đánh tráo khái niệm "thu phí" thành "thu giá", Bộ trưởng
GTVT khẳng định: "Không phải do bộ quy định mà do nghị định của Chính
phủ quy định. Ví dụ, sản phẩm sản xuất nhà máy thì họ ấn định giá bán,
và BOT là 1 sản phẩm của DN...".
BOT Cần Thơ - Phụng Hiệp với thông báo làn thu giá tự động - Ảnh: Song Anh
Vé thu giá dịch vụ sử dụng đường bộ - Ảnh: Song Anh
Theo
ông Nguyễn Văn Thể, sản phẩm nào cũng phải đem lại hiệu quả kinh doanh.
Với dự án BOT, DN bỏ vốn toàn bộ thì cũng cần có phương án hoàn vốn.
Nhà nước cố gắng điều chỉnh thấp nhất, tạo điều kiện cho xã hội. Hiện
nay mình điều chỉnh trạm thu giá nào có điều kiện đều giảm toàn bộ xuống
mức thấp nhất để hỗ trợ chi phí người dân.
Về
câu hỏi vậy đã chuyển sang giá thì khi giảm giá xuống thì DN có thể đề
xuất tăng hay không, Bộ trưởng GTVT cho biết về nguyên tắc sản phẩm đó
của DN nhưng mình có điều tiết theo thị trường. "Tại sao Chính phủ, bộ,
ngành họp và Quốc hội yêu cầu xem xét, tức là mình phải điều tiết để đảm
bảo lợi ích nhà đầu tư và hài hoà lợi ích người dân. Không phải sản
phẩm anh làm ra là tự ấn định giá mà ký hợp đồng với bộ để giám sát điều
này"- người đứng đầu ngành giao thông cho hay.
"Chính vì thế,
nhiều trạm BOT, giá giảm từ 35.000 xuống 25.000 để hài hoà lợi ích các
bên. Nghị định quy định thay đổi thì phải điều chỉnh theo yêu cầu Chính
phủ"- ông Thể nói thêm.
Trong trường hợp DN muốn tăng giá, DN phải
đăng ký với Bộ GTVT. Bộ GTVT xem xét khi nào cảm thấy hài hoà hết các
lợi ích, bảo đảm chi phí xã hội thấp nhất thì mới được điều chỉnh, nếu
không thì không được điều chỉnh.
Trả lời câu hỏi từ phí chuyển
sang giá, có thay đổi bản chất?, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể nói: "Mỗi một
giai đoạn lịch sử thì khả năng chịu đựng của nền kinh tế khác nhau. Hiện
nay chủ trương là giảm đến thấp nhất chi phí của hàng hóa. Về bản chất,
thì hiện nay điều chỉnh để làm sao khả năng chịu đựng của nền kinh tế
thấp nhất".
Theo ông Thể, bản chất nhà đầu tư kinh doanh thì phải
có lợi nhuận theo quy định của Nhà nước. Thu cao thì thời gian ngắn, thu
thấp thì thời gian dài, tất cả đều theo quy định của Nhà nước. Quản lý
Nhà nước thì điều tiết làm sao bảo đảm hài hòa lợi ích của DN. Hiện nay
hầu như đã giảm hết toàn bộ các trạm thu đến mức thấp nhất để trong giai
đoạn hiện nay bảo đảm chi phí thấp nhất.
"Ngày trước, mỗi lần
điều chỉnh phí thì rất khó khăn vì điều chỉnh phí thuộc thẩm quyền HĐND
địa phương mà HĐND thì không thể linh động được. Chuyển qua giá thì bản
chất nhà đầu tư vẫn hưởng như vậy thôi, nhưng mình sẽ điều chỉnh một
cách nhanh chóng để đáp ứng được điều kiện của từng trạm thu giá ở từng
vị trí, từng khu vực. Có những vị trí mình giảm rất là sâu vì những nơi
đó điều kiện cho phép. Còn để HĐND quyết thì điều chỉnh từng mức rất khó
khăn"- Bộ trưởng Thể nói.
"Hiện nay, theo quy định mới thì
chuyển từ Bộ Tài chính về Bộ GTVT. Ngày trước Bộ Tài chính có những
thông tư quy định mức phí từng trạm, giờ chuyển qua Bộ GTVT để tiều tiết
làm sao bảo đảm hài hòa lợi ích"- ông Thể bày tỏ.
Bộ
trưởng Nguyễn Văn Thể cũng khẳng định sắp tới không làm đường theo hình
thức BOT trên những đường hiện hữu nữa, Bộ GTVT chỉ làm trên những
đường song hành, đường cao tốc, và khu khép kín, khu thu tự động, bảo
đảm giải quyết hết vấn đề hiện nay đặt ra.
Còn những dự án đang
khai thác thì trách nhiệm tiếp tục xem xét để bảo đảm người dân, DN, các
thành phần kinh tế khác có đủ điều kiện để cạnh tranh trong điều kiện
hiện nay.
"Còn nếu để phí như trước đây thì rất là cao. Ngày xưa
xem xét từng trạm từng trạm một, thì bây giờ xem xét trên cả khu vực, có
sự điều chỉnh hợp lý nhất cho các khu vực"- Bộ trưởng Thể nói.
Hiện
Bộ GTVT cố gắng thực hiện nghiêm túc quyết định của Thủ tướng. Tức là
cuối năm nay chúng ta cố gắng vận hành đường cao tốc, quốc lộ, nhất là
đường 1, đường Hồ Chí Minh… rồi đến năm 2019 thì phủ kín toàn bộ các
trạm của các quốc lộ khác. "Điều này bảo đảm công khai, minh bạch, giúp
vừa giám sát chi phí, vừa giúp cho việc các xe qua trạm thu giá một cách
nhanh chóng"- Bộ trưởng khẳng định.