Tiếng chửi của bà Hương giáoHải ngọt như tiếng ca của mấy cô danh ca BaBé, Tư Sạn trong dĩa hát Asia cất lên đằngkia, lan trong gió chiều, tỏa ra phía đầu nầycù-lao đánh dấu sanh hoạt đặc biệt củaxóm mà má tôi xác định rằng thì là 'đi bốn biển chín châu cũng không dễdầu gì gặp.'Mỗi lần bà Hương trổ tài là mỗi lần tôivà bàng dân thiên hạ ở đây khoái chí tử: Vừa giải trí vừa đổi thaykhông khí nhàm chán của một nếp sống trầmtrầm - trong vùngđất nhỏ bằng bụm tay lọt giữa con sôngrộng - kéo dàitrước đó. Sồn sồn người nhưng dudương giọng, bà Hương có tiếng chửi khôngkhác mấy tiếng hát ru em trưa nắng, mùi mẫnnhư bài ca dạ cổ hoài lang từ phu tướng lênđường, đã điếu còn hơn nghe mấy connhỏ xóm dưới kéo vuốt lên cao ngất, nhọn lễu như kim chích nhè nhẹ,nhột nhột vô tim, lăn tăn tới từng sợidây thần kinh trên khắp cùng thân thể, mấy tiếngchót của một câu hò ruột. Nói có hơi quá, nhưng cònkhoái hơn nghe trai gái mèo mỡ đối đáp trữnggiỡn lúc giã gạo đêm trăng. Chứng kiếntụi nó ỡm ờ trao tình bằng miệng hò mắtliếc tôi khoái lỗ tai thì có mà bằng bụng thì không.Tôi nhớ tới tấm thân tôi. Con trai khi dễ coi nhưchẳng cùng loài cùng lứa, kiểu thằng Lai, thằngChệt nào lạc loài trong xóm. Con gái đi ngang qua khôngcần biết tôi đương đứng đó,đương có mặt. Không đứa nào ngó thẳng vômặt tôi mà biết mắc cở bối rối, trong khiđó đối với mấy thăng khác cở tuổitôi, mấy con nhỏ nầy thường khi hànhđộng kiểu như bị hớp hồn: quýnh quáng,tiếng được tiếng mất, cà-lămcà-lập, vuốt-vuốt tóc, kéo-kéo áo, đỏ mặtcúi đầu ngó-ngó xuống chưn ....thấy mà phátnực. Có đứa còn lấy ngón cẳng cái chà-chàdưới đất thiếu điều chết chakhoảnh đất chỗ đang đứng, trí óc baybổng mất tiêu, mười điều hỏi trảlời ăn-trét hết tám, chín. Lũ quỷ nầymột trăm đứa như một, đi ngang tôinhư bước qua khúc cây mục nằm chậnđường đi, như đi vòng một vũngnước dơ cần tránh, ngó tôi như ngó một gòmối, một đống đất, một cụcđá tảng, tĩnhrụi. Tôi hỏi, tôi chào tụi nó cũng trả lờibã-lã bô-lô vài ba câu vậy, nhiều khi vui vẻ thân mậtnữa là khác, nhưng mà qua con mắt vừa nháy nháyvừa suy nghĩ của tụi nó, chém chết tôi cũng thấychàng ràng trước mặt một điều gì đónhư là tội nghiệp, như là thân mật bằng tìnhanh chị em chòm xóm láng giềng nổi lên trong lòng.

Tôi với tụi nó đồng trang lứachớ bộ, mặc dầu tôi không xổ ngườibự-xộn như thằng Quang, nhưng đâu phảiteo nhách không nên hình nên dạng đâu. Chỉ hèn đứamột chút vì bận-bịu cặp nạng thôi. Làm gì có cáitình tinh khiết đó giữa trai tân gái mọn không cùng máumủ! Đứa nào mà códính líu một chút xíu bà con, thứ đồ bà con xa mút tí tèchống bảy sào không tới, vừa đi vừa nhairồi liệng cả chục miếng trầu cũng cònxa-lơ xa-lắc, kiểu mátôi với thiếm của nó cùng một đầu ôngcố, mà hể phải đối đáp thân thiếttới câu thứ nhì thì tụi nó dở giọng xa-xa,gần-gần, kiểu cật ruột máu mủ, lạicòn làm bộ ngây thơ thân tình theo kiểu bà con. Nựcthiệt, nhiều khi ước sức tôi muốn đácho một đá hay xán cho một bạt tay mới đãnư.

Bởi vậy tụi nó trai gái hát hò, nghe thìnghe chớ tôi không kết cho lắm. Bà Hương giáochửi thì lại là chuyện khác à nhe! Lạ lạ, hayhay. Thưởng thức mà không thấy tức tức ghétghét ganh ganh bụng, nghe mà thanh thản, thơ thới lòng.Tôi tỉnh táo uống hớp từng âm thanh giaiđiệu, tôi bàng hoàng lạ lẫm về sự phong phúthần sầu của làn hơi con người ta trongviệc vuốt tiếng lái giọng. Đó là chưakể về mặt ý nghĩa, câu chửi ở đâynhư ẩn hiện chập chờn một yếu tốđặc biệt gì đó khiến cho mình khoái rơn,nhiều khi muốn nhảy dựng lên, muốn cườithật lớn. Nếu lâu ngày mà bà ta không lên tiếng tôi dámcá một ăn mười là nhiều người thấythiếu thiếu thèm thèm lỗ tai kiểu như bữanào bà ngoại lật đật đi xóm, quên đem theo ôtrầu chắc lưỡi than thèm miệng.
Tôi ra chỗ ngạch cửa ngồi chống mỏ vãnh taivề mé nhà bà Hương. Cả tháng nay sức mấy màđược thanh nhàn! Bữa nào như bữa nấy,cơm nước rồi ngồi xạo sự chưađầy một tiếng đồng hồ, ghếchưa nóng đã lo dở mùng chun vô, mấy bả hốicòn quá cha chạy giặc. Trong mùng ánh sáng lờ mờđọc lén giỏi lắm hết một hồitruyện mắtđãnhướng hết lên, buông xụi sách, chỏng cẳngngáy.

Cả tháng nay giận chuyện gì khôngbiết mà ba tôi ăn dầm nằm dề bên Mỹ Tho,cuối tuần cũng không thèm đi đò về thămmá tôi với ngoại. Má tôi thì bỏ lúng nhà cửa ởbển cho chó chạy, qua ở bên nầy với bàngoại tôi chỗ tôi ở thuở giờ, mặt mộtđống, lầm-lầm lì-lì. Má tôi và bà ngoại, haingười đàn bà nầy tối ngày xầm xì nhỏto. Khác với mọi lần, không ai thèm hỏi han,đếm xỉa gì tới tôi hết. Nhà như có đại tang, ai cũngngồi đâu ngồi đó một đống, chù ụ.Mất vui. Lúc trước nhiều khi hứng chí, tôithường làm tuồng hay hát hò ngêu ngao theo mấy bộdĩa làm cho căn nhà như có nhiều người tùng tamtụ ngũ đập bồn đập bát, bây giờcả ngày tôi nằm bẹp trên ván ngựa ngốn tớingốn lui tới rách nát cả chục trang trước,văng mẹ nó năm sáu tờ sau mấy cuốn Gia LongTẩu Quốc, Hoàng Tử Cảnh Như Tây, Giọt MáuChung Tình của cái ông Tân Dân Tử nào đó, nhiều khimấy giờ đồng hồ làm biếng không thèmmở miệng, cần lắm thì ậm-à ậm-ừ choqua. Thằng Quang anh tôi thì coi mòi kỵ hai người đànbà đó hơn, không cho chạm mặt. Nó tránh nhà trên, mócvõng dưới bếp, đưa tòn-ten kẻo-kẹt, lâulâu làm xấu kéo cẳng lên gãi sồn sột, thở dàithường thượt như đầu thảo hụibị tay em giựt tới tán gia bại sản nằmtiếc của thở ra. Cái thằng mới buồnchuyện gì có vài ba bữa mà coi bộ xuôi cò, nhưchết chưa chôn, luôn luôn thủ sẵn chai dầu gió trong túi độ, chừng mười lăm phút, nửagiờ thì móc ra quẹt một cái lên lỗ mũi, mặtdàu dàu. Nó hết còn vãnh mõ hí hửng khoe mình từng làmtưới xượi đám con gái ở xứ nầyngay khi tụi nó trái tràm vừa mới lu-lú độnvải, theo cái câu rộngđồng thì gió thổi lên, khi vui con chị khi buồn conem. Tôi tò mò muốn biết chuyện gì xảy ra trong cáinhà nầy nên vừa hỏi vừa chọc nó tại saokhông lội đi nữa, lội vô vườn thiên hạlàm cái chuyện hoa thơm nhổ cả cụm, khôngđể lọt con nào như nó từng tuyên bố mànằm lê lết như chó què ở nhà. Hỏi gì hỏi.Nói gì nói. Chọc gì chọc. Đá gì đá. Nó day mặtchỗ khác giả câm giả điếc không trảlời trả vốn gì hết. Tôi phải sử dụngcách tam khí Châu Do ngâm nga sông dàicon cá lội biệt tăm.... rồi nín thinh, dềnh dàng. Nóngó tôi, chờ đợi câu tiếp. Ngu sao? Tôi chuyểnmục Sàigòn xa chợ Mỹcũng xa, rồi lại làm thinh một hồi lâuớn, từ từ rót nước, uống từngngụm nhỏ theo dõi sự khoái trá trong lòng mình bằng"nỗi đợi chờ và bực tức củađịch thủ". Nó theo dõi tôi từng cử chỉtôi biết chứ sao không, nhưng giã đò không biết.Phải dạn miệng mới được. Tôiđưa tay quẹt mỏ, liếc mắt ngâm câu kế,đâm thấu vô tim nó 'Em dôngxứ Huế thành đô, như cá biển hồ baothuở gặp nhau'. Thằng lăn lộn nhiều,bị chạm nọc, phản ứng chì lắm: chụpchiếc guốc lòng mức nặng chình chịch phanglẹ như bà xẹt về phía tôi bất kể trúngtrật. Hú vía! Nếu không lẹ tay đưa cây nạnglên đở thì chắc lỗ mũi ăn trầu, cáiđầu xỉa thuốc bữa đó chứ hỏngchơi. Vậy là trúng ngay boong rồi. Tôi bưng miệngcười lén. Nó ngậm cán búa rồi, thất tình con Nhànvì nàng đã cuốn gói rađi.

Bữa nay nó đi xứ lai xứđế nào ngay sau khi dằn ba hột cơm chiên hồitưng bửng sáng, chắc là đậu chến ghiềnăn từng xu nhỏ tiền xu ở đâu đóđằng nhà mấy chị đàn bà góa vô công rồinghề sống bằng huê lợi vườn. Má tôi thìđi đò qua bển coi chừng chừng hễ ổngthiếu gì thì lo, bỏ lúng xót ruột. Nhà vắng vẻtrống trải vậy mà tự do, vừa hóng gió mátchập tối vừa nghe bà Hương chửi thơ thìđã như tiên. Mới dứt bữa còn no nhưngmuốn ngồi lâu mà không buồn miệng tôi lọccọc xuống bếp lục lọi. Có năm sáu củkhoai lang nóng hổi, tôi quơ đại quơ đùamấy miếng lá chuối khô đâu đó bọc lạiơ hờ, ngó dáng bên ngoài lòi cái vỏ tim tím bên trong. Tôi cạpnhẹ lớp vỏ tim tím, bùi bùi, thơm thơm. Bẻhai củ khoai ra, ngó khói trắng bốc lên từ giữalớp ruột trắng bóc đầy bột, tôi hé răngcắn một miếng nhỏ, lim dim mắt, ngậmmiệng chịu đựng cái nóng muốn lộtlưỡi rớt răng. Vậy đó, ở đờicó những cái khoái đau đớn mà cứ theođuổi hoài, con người ta thiệt kỳ cụckhông hiểu nỗi. Thằng anh tôi siểng niểng vìđiếm cờ bạc đốt cháy túi, vì bị con gáicho leo cây tha mỡ bò. Và tôi, mấy cái chuyện lặtvặt như ăn khoai lang nóng nghe chửi nghe hò, dòm con gáirồi nghĩ bậy tới tức tức (d. x) phảibụm mà chịu.

Vợ anh Bảy Nhành, thợ đẻocối, bưng tô cơm bự chảng ra ngồi ở ngoàihàng ba vừa nhai nhép nhép vừa tủm tỉm cườimột mình thấm ý. Mấy đứa con nít đã xúm xít như đâm thịt trâutoi đông nghịt ngoài hàng rào nhà bà Hương, lấnxô đẩy háy kêu réo vui còn hơn nhóm chợ. Thiên hạở xóm Cây Dừa nầy cũng ưa nghe chửi dữtợn ha? Đâu phải riêng một mình tôi đâu?

Vậy mà Bà ngoại tôi nghe tiếngnạng lọc cọc lên xuống trên nền nhà, ngó ra đã thấy tôi ngồi tréo ngoảihóng mỏ, đã lậtđật réo ngược réo xuôi biểu đi vô. Bà già loxa kiểu mấy người gần đất xatrời! Nghe thiên hạ chửi mình, mới bực mớitức, chớ nghe thiên hạ chửi thiên hạ thì khoáilỗ tai chớ có hại gì đâu? À! Tới chỗ vui! BàHương giáo quẹo vô chỗ chánh... Ví von nhiều, tôinghĩ là không ai đủ trí nhớ để kịpthời ghi lại. Tất cả đều nhằm vô 'con chó đẻ đa sự emchồng của bà'. Cô ta động mồ độngmả nên thèo lẻo ton hót gì đó cho ông Hương giáođổ thừa bà về trách nhiệm chuyện con Nhàncuốn gói ra đi. Giọng bà hay lắm, chữ nghĩalại bất ngờ, ví von theo kiểu vè các thứ bánh, các thú trái, cácthứ cá... nhiều khi tôi buột miệng tính khenphải lẹ tay bụm, sợ bà ngoại ngầy.Cũng là tại con Nhàn hết, tôi thấy nó cặp bồvới thằng Quang lâu lắm rồi. Nhiều đêmhẹn hò ngoài bụi chuối sau hè nhà lớn, xếxế bụi môn, chờ cho trăng lặn anh chị mùimẫn, cụp lạc. Không biết tại sao mà nửachừng con nhỏ bỏ nhà trốn đi để chothằng anh tôi há mỏ thở dài chết đứngchết ngồi, để cho má nó lớn họng chửi... hết cả xóm.
Xóm nầy vậy không, đụng chuyện gì đâu khôngbiết của hai người cũng ong óng lên nhưgiặc chòm. Tháng rồi bà Năm Tỷ giao mận cho thiếmHai Rê đủ thiếu sao đó, hai đàng cãi cọ bachục bội năm chục bội, đằng nầynói đằng kia lật lọng, đằng nọ nóiđằng kia làm bộ quên... Vậy là cả xóm nghechửi đầy lỗ tay. Đầy trời thiênhạ ở đây vậy đó, tin nhau bằng lời, khônglẽ gạch chữ thập, lăn tay hay chạy lạimượn người biết chữ viết trêngiấy tín chỉ, đếnchừng có chuyện, sư nóisư phải, vãi nói vãi hay, dậy giặc hoài hoài. Cóđiều dễ thương là năm bảy bữanửa tháng hai đàng lại chị chị tui tui,cười mơn nói ngọt. Có lẽ ở cái cù-lao nhỏbằng hột mít nầy, quanh đi quẩn lạicũng có bấy nhiêu người, không nói ra nhưng aicũng thấy một điều là giận cách mấycũng thấy mặt nhau thường bữa, kéothẳng ra thì ông bà xưa hai đàng không bà con cũng là anhem bạn. Để rồi coi, chuyện nầy không kéo dàiđâu, êm ru bà rù liền bây giờ. Tiếc là tiếc conNhàn ra đi, mà ra đi kiểu nầy thì có trời mớibiết chừng nào nó mới trở lộn về.Uổng thiệt. Ngồi trong nhà thấy nó thấp thoángbên kia, ngực một ngực, lồ lộ thiếuđiều căn xé áo nhảy ra ngoài, tôi cũng đãcảm nhận nỗi vui vui tràn ngập lòng, đờithiệt thòi như được trút bớt vài phân.

Bà ngoại nắm tay tôi kéo vô nói hay ho gìmấy cái chuyện chửi lộn mà phải chạytuốt ra sân vãnh lỗ tay ra hứng. Vừa thôi chớ bànội! Ở ngoài nầy với ở trong nhà có khác gìđâu? Nghe thêm vài câu chửi bậy thì cũng đâutới nỗi hư thân mất nết. Thân tôi mà còn sợhư cái nỗi gì chớ? Trời bắt vậy thì nóvậy, không hư mà cũng không tốt lành gì đó.đời tôi kể như bỏ rồi. Bỏ từ lúcmới biết khóc đêm tủi thân thua sút chúng bạn.Biết bao nhiêu chuyện tụi bạn trang lứa làmđược dễ dàng mà tôi thì cố gắng trầy vitróc vảy cũng ạch đụi lẹt đẹt; leocây là một, lội sông là hai, u mọi, đá lon, đábanh, đá cầu là ba, bốn... Ối thôi, đủthứ thua sút người. Tôi nhe răng cười, trìlại. Không phải không nghe lời, dể duôi. Tôi muốnchứng tỏ với bà tôi đã lớn, có quyềnhưởng những tự do cần thiết. ThằngQuang đó, lớn hơn tôi có hai tuổi chớ mấy,giỏi rầy la nó đi. đường ngách nào cũngbiết, chuyện chơi nào cũng nhúng tay. Cả ngàyxạo sự đầu trên xóm dưới, mười mộtmười hai giờ đêm đã đời tơiống ngoái mới bò về, khi thì chui đằng nhàđẳng ngủ vùi, khi thì vô nhà nầy lục cơm, xintiền rồi đi nữa. Có ai rầy la mắng mõ gìđâu? Nó chỉ trên chưn tôi có cái thân hình thôi còn tậtxấu thì ấp lẫm, nói láo dàng trời ai cũngchạy mặtmàai cũng làm thinh, coi như chuyện đương nhiên.Tôi chê nó đục chưa chắc tôi đã trong, nhưngtức quá, không sao khỏi nghĩ tới sự khácbiệt giữa hai anh em chỉ sanh ra trước sau khôngđầy hai năm mà số phận vô cùng chinh lịch.Trong khi tôi không bao giờ có tới năm đồngdằn bóp, nó phải có vài tờ giấy con công mớichịu êm, không thì nẹo trèo trẹo. Phân bì thì mườimiệng như một nói nó khác tôi khác. Tại sao khácmới được chứ? Tôi cũng ngườivậy chớ bộ cây cỏ sắt đá hay thú cầmgì sao? Tôi trì mạnh hơn khi nghĩ tới đó.Miệng tôi vẫn cười cười. Bà ngoại tôigiá giá tính đánh vô tay tôi. Nói nào cho ngay, nếu có đánh bàđánh như phủi bụi chứ gì, tôi biết quá cònlạ gì chuyện nầy, nhưng mà cũng làm bộnăn nỉ cho bà vừa lòng nại cớ ngồi ngoàitrước sân cho mát, đi ngủ bây giờ đâuđược, nóng quá, người chứ đâu phảigà mà mới đỏ đèn đã chun vô chuồng, thêmnữa tiếng chửi dọng vô lỗ tai ai mà chợpmắt được. Bà ngoại buông tôi ra, không quên điểmmặt dọa một dọc đủ thứ, nào làliệu hồn, lớn rồi có thân phải giữ,ngồi đây muỗi tha, nghe chửi bậy bạ khôngnên... Tôi khựng ngang. Lớn? Con nít? Không biết rõlắm. Nhưng tôi muốn mình là con nít hoài hoài. Lớn màlàm cái quỷ gì?

Vậy mà có được cho đâu! 'Chuối non giú ép chát ngầm,trai tơ đòi vợ khóc thầm thâu đêm.' Tôi khôngkhóc thâu đêm nhưng hai năm gần đây nhưcọp chạm mồi, quen với thịt người, tôibị ma đưa lối quỷ dẫn đườnglúc nào không biết mà sống với thói hư tậtxấu buông thả theo sự dậy giặc của xácthịt. Nhiều đêm vô mùng lạo xạo, ngọa nguậyvọc nát tấm thân khổ sở thèm khát của mình chođến khi đã đời mệt thiếp nằmngủ vùi mới chịu!

Tiếng chửi thình lình ngắt ngangnhư máy hát đứt dây thiều, như lò lửađương bừng bừng mà ai đó hắt vô cảthùng thiếc nước. Vậy là có ai đó báo ôngHương giáo đã về gần tới. Cứ hễổng về tới xa xa thì bả tắt giọngchửi ngang xương như vậy đó. Còn hễbả đã miệng thì xuống giọng từ từ, kéodài giọng chã chẹt như hết dây thiều, uốngmột ngụm nước, thở vài ba cái rồi bắttrớn lại như cũ. Tôi đợi một lúc hơi lâu, thấyêm re. Chắc chắn là mình đoán trúng. Tự nhiên tôithấy thương thương ông Hương giáo. Cảđời ở khít bên người vợ biết chửicó vần có điệu, có ca có kệ mà không bao giờđược thưởng thức. Giống như ông giàtôi ổng có bộ dĩa hát tuồng 'San Hậu, Nguyệt Kiểu thứ ba' mà không baogiờ có thời giờ nghe vì còn phải bận bịuvới mớ sách tiếng Tây tàu sắt chở qua cả thùng mỗi tháng.

Lắm khi tôi nghĩ bắt tứccười khan một mình, ông Hương giáo lo ănở cho đàng hoàng để xóm giềng làng xã nể vìdầu sao mình cũng ở trong ban hội tề nên bịmất một cái hứng thú ở đời là nghe chửibằng thơ. Tôi biết nếu có ai mét rằng bàHương giáo chửi rủa thiên hạ dữ lắm thìchắc ổng cũng bán tính bán nghi. Mấy chục nămnay có nghe bả chửi câu nào đâu? Chuyện kỳthiệt, trong nhà không rõ ngoài ngõ đã tường. Nhưchuyện con Nhàn ổng tuyên bố tới chừng đámcưới ổng sẽ làm tiệc thiệt linh đình, đãi đằng bà con họ hàng babữa phủ phê, hạ ba con bò, heo gà vịt cá tôm cua khôngthèm kể. Bây giờ trớt da me, nó ôm gói dông tuốt theotrai, muốn đãi một bữa cơm thường cho cóvị cũng lấy con đâu ra làm cớ.

Nghĩ tới con Nhàn tôi nhớ tới conBông con của vợ chồng Bảy Sự, tá điềncủa ngoại tôi. Tuần rồi không biết mắcmớ gì mà nó rảo qua lượn lại nhà nầy hoài.Hễ thấy dạng nó từ đằng xa là tôi lậtđật men men ra cửa ngóng. Nó đương sùngthằng nào chọc nên coi bộ ngúng nguẩy, miệnglầm bầm, cặp môi nó chúm chím chu chu dễthương cách gì. Không phải như tụi khác bịchọc buông tiếng nặng nề kiểu hàng tôm hàng cá.Cặp mắt nó tròn tròn, gò má nó phính phính hây hây coi hấpdẫn như trái mận hồng đào sắp chín tới,hườm hườm với mấy sợi gân nhỏlí-tí thấy bắt thèm cắn. Nó qua khỏi nhà mộtđổi xa ớn mà tôi cũng còn bị bà giục, ngótheo lom tom thiếu điều rớt con mắt. Ôi! Tròntrịa và hấp dẫn. Ôi! Hai cái tay đánh đồng xadịu nhiễu. Ôi! Cái bất hạnh lớn lao củatôi. Tôi tức ba má tôi hồi đó không lo săn sóc con cáicho đàng hoàng tử tế, giao khoán cho kẻ ănngười làm dốt nát không biết chuyện bịnhtật thuốc men liều lượng nên tôi đếnđỗi...

Con Bông con nhà bần hàn, không chưn giàychưn dép cao sang như mấy cô đi học bên chợMỹ nhưng mà được ớn. Lại khôn nữa.Nói năng đâu ra đó, ai cũng mến chuộng. Ba nó,Bảy Sự, dân làng nhậu, bị ma men hành té mangbịnh hậu cả năm nay liệt giường khôngra khỏi nhà. Má nó bán xôi cả ngày ở cầu bắc,một mình nó lo chuyện nhà cửa, em út mà nghe nói sạchsẽ vén khéo lắm, ai tới cũng chắc lưởikhen ngầm. Nó là loại ở nhà giúp mẹ giúp cha, lớnlên theo chồng thìsẽ là kiểu người đàn bà đi đâu thì kêu chồng đưa góithiếp mang, đưa gươm thiếp vác cho chàngđi không. Nội cái dung đã thấy đángđồng tiền, thêm cái hạnh đó đốtđuốc kiếm đỏ con mắt cũng không cótới hai, mấy cậu công tử nhà giàu bên chợMỹ mới xứng, thứ đồ cắc-ké ởhóc-bà-tó nầy nhằm nhò gì. Bởi vậy tôi chỉ dòmtheo thôi đã đủ mãn nhãn, mãn ý. Dòm theo. Không dám sỗsàng dòm từ đằng trước chiếu tướngnhư đối với mấy đứa khác. Cặpnạng ngáng chưn cẳng vói tay không tới đâuhết nên tôi chào thua, đứng xa xa mơ ước. Câysào nối tay người ta dài ra để hái trái chín. Cáidầm tạo khả năng cho con người dichuyển ghe xuồng lướt trên mặt nướcdễ dàng. Cặp nạng trái lại khiến tôingượng nghịu khổ sở, chêm khoảng cáchvĩ đại giữa tôi với tụi cùng trang lứa.Mà lạ! Cả tháng nay má con Bông ưa qua rù rì với má tôi,mỗi lần đứng dậy xin phép về đềuđỏ hoe cặp mắt. Má tôi nói vợ Bảy Sựqua năn nỉ mượn tiền chạy thuốc chochồng và sang cái quán cơm ở cầu bắc đểlàm ăn sẵn dịp có người dọn nhà lên Sàigòn,bán rẽ. Lạ thiệt chớ! Mượn, nói mộthai lần chớ sao lại ngày nào cũng qua khóc lóc nhưnằm vạ, như bắt đền cái gì. Mà lần nào thímcũng qua tay không, không còn quà cáp biếu xén của ngonvật lạ trê nọng, trê vàng, nhãn chày, chôm chôm tróc nhưhồi nẳm.

Muỗi nhiều quá, tôi đưa tayđập lốp bốp vô mặt, vô đùi. Mắcnghĩ lơ quơ quên là bà Hương giáo nín đã hèn lâurồi. Bà ngoại tôi đã vặn đèn xuống nhỏhơn, luôn miệng cằn nhằn tôi giống con gáimẹ, làm gì cũng chùng chình lớ rớ, vô thì vô, ởngoài đó mà đập, lại còn mở cửa tát hoát chomuỗi vô nhà. Bà dài dòng dây nhợ về chuyện vợthằng Bảy Sự, theo bà, bà giải quyết cáimột, đưa chút đỉnh nó làm gì nó làm, kéo dài làm chicho vợ chồng cắn đắng. Nghe thì nghe vậy mà mù-mờnhư người đi trong sương sớm, bùtrớt không biết đầu đuôi ngọn ngành ra làmsao, tôi chỉ còn biết lỏ mắt ếch ra ngó. Hìnhnhư là bà chê trách má tôi thiếu thông minh, không biếtgiải quyết công việc cho phải cách hay gì gì đótương tợ... Chịu thua bà! Cho tiền thằngnầy cũng không dám binh-bổ nói chi làm tài khôn cựlại bà để binh mẹ. Mà nghĩ cho cùng, cũng hơi oan. Biết đâu má tôiđương kiếm cách nói sao cho ba tôi vui lòng giúpthiếm Bảy đủ số thiếm cần. Thiếmhồi nhỏ ở đợ cho ông bà ngoại tôi, logiặt giũ, cơm nước và bầu bạn vớimá tôi. Chắc hai người hồi đó mến taymến chưn nên bây giờ bà già còn nghĩ chút tình, nhưông ngoại tôi hồi nẵm nghĩ chút tình nhín cho haivợ chồng họ cái thẻo đất góc vườnđể cất nhà. Cái khó là ba tôi chê vợ chồngBảy sự dốt nát rượu chè nên không bao giờ chịunói chuyện quá một câu. Chuyện giúp đở tôithấy có đường lỏ trớt, xa vời nhưnhiều đêm tôi nằm cong mình, ước ao đủ thứ,khi tỉnh dậy thấy mọi chuyện hoàn không...

2. Khách khứarần rần mà tôi ngồi chình ình một đống khôngnhúc nhích cục cựa, dính khắn như bị đinhđóng xuống ghế, hai tay bấu lấy cái tay ghế đainhư thể buông ra sẽ bị bay bổng khỏi cõiđời nầy. Không thể nào hình dung được cócái ngày hôm nay. Tôi là chàng rễ, chàng chớ không phảithằng, tôi mới nự thằng nào đó kêu tôi làthằng rễ, thô tục, bình dân quá mất cái trang nghiêmđi, con Bông đẹp đẻ khôn ngoan kia là cô dâu. Quá xamuôn trùng nỗi ước mơ tội nghiệp củatôi hai ba năm trời dằn dặc từ ngày biếtlớn. Ngoài trí tưởng tượng phong phú chuyệntrời ơi đất hởi nầy nọ xảy ratrong xóm của tất cả người chung quanh vốnthính tay nhạy miệng thiên hạ sự. Từ lâurồi tôi chỉ đứng xớ-rớ trướccửa nhà thèm thuồng, với cảm tưởng rungđộng ở từng sợi gân trong thân thể, ngó theolũ con gái nhún nha nhún nhẩy, để rồi sau đónằm cong queo trong một góc giường nhắm mắtvẽ lại hình ảnh trong trí hết đứa nầytới đứa khác. Thường thường tớiđứa thứ hai thì tôi mệt lã, tim đập thìnhthịch như trống chầu, ngủ thiếp đi lúcnào không hay, nhiều khi thức giấc bàn tay trái vẫn cònướt mẹp đương nằm giữa haibắp vế, thoảng hôi một mùi là lạ. Con Bông, conNhàn và biết bao nhiêu đứa trang lứa khác đãđi qua đời tôi bằng trí tưởng tượngbệnh hoạn đó. Tôi cũng biết mình tự dốivề một điều không có, như một gã nhà nghèohãnh diện vì mỗi đêm đều nằm chiêm baothấy mình lên xe xuống ngựa, xiêm y lụa là, vợcon đẹp đẽ khôn ngoan. Con Bông, con Nhàn, hay con gì gì khác… chỉ thân thiết với tôi khi là sảnphẩm của ước mơ, của tưởngtượng. Chỉ hiện diện đối với tôitrong một khoảnh khắc ngắn ngủi nào đó thôi.Sau đó là thực tế với một khoảng cáchvừa thấy được nhưng vừa vô hìnhgiữa chúng nó với tôi. Cầm tinh là một ngôi saoxấu mọc dưới vòm trời trong, tôi như gàchạy mặt không dám đối đầu giáp mặt nóichuyện tay đôi tới câu thứ hai với bấtkỳ một đứa con gái nào, huống hồ làcặp bồ mèo mỡ để được ôm ấpnó trum trủm trong lòng như thằng anh tôi hay bấtkỳ một đứa con trai nào khác.

Vậy mà bây giờ và về sau nầy, mãimãi cho tới ngày tôi già cúp thùng thiếc chết xuốnglỗ, con Bông là người đàn bà thuộc về tôi,ăn ở trong nhà tôi, chung đụng với tôi hằngbữa, sửa soạn cơm nước và săn sóc tôi.Tôi toàn quyền nựng nịu, hôn hít, chọc ghẹo,rầy la. Tôi toàn quyền dẫn nó đi xóm giềng,tiệc tùng, giỗ chạp. Tôi toàn quyền cấm cảnkhông cho nó đi chỗ nào mà tôi không muốn. Tôiđược sự hãnh diện ngất trời là nhưvầy mà cũng có vợ, mà vợ lại quá lịchsự người ngộ đứa, đượcớn. Biết bao nhiêu thằng hơn hẵn tôi tò vè, tráichín lại chẳng vô tay, tôi nằm dưới gốc,sung lại rụng ngay chóc vô miệng. Ai cũng cho tôi cóphước ông bà để lại. Có người nịnhnọt nói trước mặt má tôi rằng tôi nhờ cáiđức của mẹ. Không tốn một lời chọcghẹo, không mất một câu trao chuốt, tôi ngon lànhchiến thắng ẳm trọn một đóa mẫu đơn băng trinh, một nhànhthược dược đang mơ màng thụy vũ...Tôi ngồi đây đã hèn lâu mà không ai nói gì tới. Cô dâuBông ở trong phòng hợp cẩn lâu cãi rồi mà ngặcnhững người dẫn nó đáng lẽ đứnglại trước cửa phòng, mắc gì không biếtbước đại vô, tới bây giờ vẫn chưachịu trở ra. Đàn gái cầm đầu là bà mávợ tôi, trước khi thúc thít đội khăn ravề hồi chiều đã lễ phép xin ba má tôiđược để vài người ở lạivới con Bông cho 'có bầubạn' phút chót cho nó khỏi sợ lạ nhà. Tôithấy cặp mắt ba tôi lỏ lớn bằng cởcái khu tô, mặt có sắc giận, ngó má tôi. Má tôi lậpbập trong miệng tiếng gì không rõ rồi gậtđầu nhè nhẹ mà coi bộ bất mãn lắm.

Từ đó ba má tôi cũng trầm ngâm ítnói ít cười. Bà ngoại tôi thì hết dòm tôi lạiliếc vô buồng hợp cẩn. Chắc bà lấy làmlạ tại sao đàn gái lại ám quẻ giờ chót. Tôithì không có ý kiến gì, ngồi không buồn tình nghĩ mônglung thiên địa cho qua buổi. Đâu để coi, trongbuồng bây giờ ngoài bà già dì của con Bông còn có hai cô dâuphụ, ba con nhỏ bạn của nó ở xóm tuốt ngoàirìa cù-lao. Mấy đứa này đứa nào đứanấy đều bị tôi 'tưởngtượng' một vài lần khi ban ngày nhỏngnhảnh đi ngang qua nhà tôi, cười cười nói nói,cái quần lãnh đen láng o dòm không thôi đã thấy mátrượi lòng, cái áo nút bóp căng thịt, cặp mắtbén ngót như dao cạo.... Tụi nó đóng đô trongđó trái thủ tục như vậy thì chắc như cuagạch cũng có chuyện gì trục trặc. Chắc làcon Bông yêu sách không chịu làm dâu mà đòi ra riêng liền haygì gì đó. Con nhỏ nầy cầu cao lắm. Thằng anhtôi năm ngoái không biết lấy tin từ đâu nói conBông tuyên bố chẳng thà ế chồng chớ khôngchịu làm dâu nhà nào hết. Ai thương cưới thìphải cho ra riêng ngay từ đầu. Dâu con khó lòng. Đụngchạm. Chắc là vụ nầy đây. Ai chớ connhỏ nầy dám nửa chừng tung hê hết, cởitrả vòng vàng trở về nhà. Vái trời đừng cóchuyện nầy, không thôi có mà lấy thúng độihết cả lũ nhà tôi.

Lâu thiệt, chắc là họ thuyết phục nó dữ lắm. Ởđời đâu có cái gì đạt được mà khôngtốn công? Tôi dư sức ngồi chờ. Bao nhiêu nămnay tôi quanh quẩn kiểu gà què bên cối xay trong nhà,bữa nay ngồi thêm vài giờ nữa đâu có gì phảingán? Dư sức chơi! Trên bàn thờ, bộ chưnđèn bóng nhoáng, sápnhiểu từ hai cây đèn cầy bự xộn mà cáidĩa ngang không còn chứa nỗi, sáp chảy bò lần xuống nắp bàn...Buồn tình tôi ngó mông ra cánh cửa mở rộng, chỗvách mới được cắt ra gắn cửađể cho nhà được thoáng hơn trong bữatiệc cưới đầy khách khứa. Bên kia ôngHương giáo Hải đương ngồi chồmhổm chống nước lụt trước mái hiên, taycầm chặt xị đế. Chuyện lạ lùngchưa từng có trong cái đời 'giữ mình đàng hoàng của một người cóvai vế thứ bực trong làng trong xã'. Bà Hươnggiáo đi ra đi vô từ trong nhà tới hàng ba, mặtquạu đeo, liếc xéo về chỗ tôi ngồi coibộ bực bội lắm. Thình lình bà ta cất giọng,tiếng chửi ca hát véo von, bay tự do trong không trung,đánh bạt đi những tiếng nói tiếngcười của số thực khách còn vớt vát giờchót vài ba câu chuyện, sẵn dịp thuốc hút thảdàn, bánh trái ê hề, ăn uống có người mờimọc.

'Trờicao xanh thẳm (tối hù chớ xanh thẳm gì bà nội),chim hát véo von, nướcchảy róc rách... đéo mẹ tổ nó giẻ rách nhà tao nócũng hốt cũng thồn. Bà nội cha cả giòngcả họ nhà nó cái (l. X) contao nó cũng cán cũng dọng. Nó dụ dỗ con tao lênrừng lên động, lên núi lên non, lên búa lên chợ,đem con tao đi bán đi đợ lấy tiền nuôicả phồn cả lũ nhà nó...Trời xanh xuốngđây mà ngó, cái phường sống bằng (c. l. XX)...

Tôi thích nghe bà ta chửi bao nhiêu năm nay.Nhưng thiệt tình lần nầy tôi ngán tới bảnhọng. Đã lùng-bùng lỗ tai thì chớ, lại thêm mắc cở đỏmặt. Chửi khả dĩ còn tha thứ, chửi tụclớn tiếng trước bao nhiêu người thì khôngthể nào chấp nhận được. Làm tôi thất vọng,bà Hương đã phụ lòng tôi. Từ lâu có bao giờtôi nghĩ đượcchuyện mấy tiếng đó cùng với bao nhiêu làtiếng thanh bay xếp hàng theo vần điệu nhịpnhàng nhảy múa ra khỏi miệng bà? Lạ là bà ta chửingay trước mặt chồng, trước mặtmột ông Hương giáo điềm nhiên uốngrượu như thị thiềng việc làm củavợ. Nhà ở cách nhau búng nhẹ cái tàn thuốc cũngtới, bên nầy địt bên kia cũng nghe - nói theo kiểu mấy bà trời ơiđất hởi- tôi biết chắc mấy chục nămnay bà Hương kỵ chuyện đó như kỵgội đầu ngày rằm, mùng một. Vậy thì nguyênnhân phải là một biến cố lớn lắm. Nhịvàng bông trắng lá xanh. Thiên tiên thấp thoáng bên mành.Phải duyên thì gả để dành làm chi? Con bây thamsắc vô nghì. Dẫn đi dùi dập còn gì con tao. đéomẹ tổ cả dòng cả lũ nhà bây, tao kiện tao thưatới Bắc đẩu, Nam Tào...

Tôi hiểu rồi. Bà ta chửi cha mẹtôi. Má tôi tên Sắc, ba tôi tên Nghĩa, bả xách mé kiểunầy con nít còn ẳm ngửa cũng biết. Con kiacuốn gói đi mất biệt, thằng nọ ôm vàng vòngcủa mẹ lót tót theo sau. Chém cha họ cũng chungxuồng chung nóp, vui thú tình tang thiên thai mây nước độngđào! Và ở đây cả nhà tôi bị nghe chửibằng giọng xóc-óc tục-tỉu ghê-mình sởn-gáy trongngày đám cưới. Động trời thiệt. Cáisố tôi vậy không hà. Thiên hạ vui đâu không biếtđể cái khổ cho mình đeo vô cổ. Nhưng mànhờ vậy tôi mới khám phá ra được mộtchơn lý mới. Ngày xưa tôi thích nghe những câu chửivăn hoa thơ phú đó. Tôi náo-nức rạo-rực ngóngmõ vảnh tai uống cho đã không chừa một tiếngnào kể cả những lên bổng xuống trầmcủa âm điệu từ khi bà mới cất giọngmàu đầu. Bây giờ những câu nầy biến hoáthành hằng hà sa số đinh dài một tấc đóng vôlỗ tai tôi, xốn xang tới óc, xót xa tới tim ruột.Mới biết hồi đó mình ghiền chửiước nghe, biết đâu rằng khi vầnđiệu ngọt ngào kia cất lên là cả một giađình sầu não, ưu phiền, bực tức.Cái lạlùng của cặp vợ chồng già nầy bữa nay ámảnh tôi không dứt được để nghĩtới chuyện khác. Chuyện tôi ngồi trân trân ởđây như Khương Thượng chờ thời nè.Sao bà Hương chửi tùm-lum tà -la dơ dáy trướcmặt chồng không kiêng nể? Sao ông Hương ngồichồm hổm chống nước lụt trướchàng ba uống rượu tu bằng xị kiểu nhưtay tổ hủ chìm Bảy Sự? Phải có lý do. Conngười ta hết sợ bị khinh khi, lỏng buông taykhấu cho tiếng đời dị nghị sao cũngđược khi ở trong tình trạng cựcđại của sự tức tối và buồn thươngcon? Có thể lắm! Con Nhàn bị dụ khị, chắcđã mang bầu nên phải ra đi không đám cướihỏi. Ông bà Hương danh tiếng mấy chụcnăm nay cả cù-lao nầy ai cũng biết, vậy màkhông được ăn miếng trầu, khôngđược làm sui làm gia với người . ThiếmBảy Sự cốt ở đợ nghèo lút đầu lútcổ, lại thêm mang của nợ ông chồng bịnhhoạn rề rề, nhà đốt đèn kiếmđỏ con mắt cũng không ra một món đồ gìnên thân mà ngồi sui với ông cò-mi Q uận, mìnhđứng ngang hàng với con gái bà Hội-đồng...Cũng có thể bà Hương chửi vì thấytrước cái hậu vận bấp-binh của con gái mình.Mấy người lẻo-mép thế nào mà chẳngthọc mạch hay đánh dây thép lạt dừa lờituyên bố của ba tôi từ thằng con hào hoa nhứt xómcủa ổng? Hào hoa bằng của tiền cha mẹ, quenthói công tử luống xương, không có công ănchuyện làm lại lăn thân xứ người thìchỉ có nướ c bán vợ đợ con thôi. Mộtnhúm vàng đó cầm hơi được bao lâuđối với tay từng chụm bạc chục trongtrà đình tửu quán, đốt bạc trăm trongnhững đêm miệt mài đỏ đen? Số con Nhànđúng là cầm tinh con rệp. Mạt từđường. Bìm bịp kêunước lớn em ơi! Em theo nó rồi dính khắn cáiphận hẩm hiu.

Ông Hương thì bây giờ ngồi bẹpxuống đất rồi. Đương ngó qua phía nhàtôi. Bên đó đèn dầu tiêm dẹp rất sáng mà cặpmắt ông ta còn sáng hơn. Cái sáng đo đỏ khôngthần sắc coi như ma nhập. Ngồi ở đây xachớ ở bên đó chắc ớn thấy mồ tổ.Tôi sợ mấy người uống rượu mà cặpmắt đỏ chạch như vậy; không ai biếtđược họ làm cái giống gì sắp tới! Gâygổ, cải lẩy hay xách dao rượt thiên hạchạy vắt giò lên cần cổ cũng không biếtchừng. May mà không chứng cớ, chớ nếu khôngổng qua đây liều mạng bắt đền con thìcòn rắc-rối hơn. Tôi biết tánh ông Hương,giữ tiếng nhưng cốt lựu-đạn nhiềukhi cũng ló ra ngoài. Bà Hương bây giờ ngồikhuất trong cánh cửa nhưngtiếng chửi vẫn lưu hành trong không gian vềtứ phương tám hướng. Có một vài ngọnđèn dầu được thắp lên chấp-chớiở mấy căn nhà lụp xụp đằng cuốixóm. Tiếng chửi tốc họ dậy hay họmuốn đốt lửa lên để nghe cho rõ? Tôi thì ngánnhư ăn cơm nếp nát, hết còn hứng thú gìđể nghe nữa. Má tôi ngồi xầm-xì với bàngoại ở một cái bàn tròn đánh vẹt-ni màu cánhkiến ngoài rạp che trước sân, coi bộ hơiáy-náy. Chắcchắn mọi người đã hiểu đối tượngcủa tiếng chửi và cha mẹ tôi đang nuốtxuống những giọt đắng ngậm ngùi condại cái mang mặc dầu cha tôi là một thứ cắckè lửa của Quận, hương quản hương chủ trong vùng đều ngán. Tự nhiên tôi nhớtrực trở về chuyện mình đượccưới con Bông. Tôi khó lòng hỏi vợ, ai cũngthấy rõ bông điều đó. Con Bông nó lạiđẹp đẻ, giỏi-giắn. Rồi nó sẽđứng ra cai quản cái sự nghiệp nầy. Ba má tôisẽ chia phần lớn gia tài cho tôi nếu ổng bảthấy con vợ tôi có thể quán xuyến được.Cha mẹ nào cũng thương con, luôn luôn tínhtrước công chuyện cho con. Nhưng má tôi đâucần phải vói cao chi tới một đứa nổitiếng để cực thân bà? Hỏi đại con Bínhcon gái cai lục lộ Ôn thì chuyện dễ gấpmười lần. Họ ừ cả hai tay. Dì Ba củanó cà-rà với tôi về vụ nầy hoài, nói xa-xagần-gần là dẫn mối để kiếm cáiđầu heo chớ thiệt ra là kiếm chỗ khá chocháu mình. Tôi thì con nào lại không gật? Có vợ làđược rồi miễn không có chuyện ít môi miếng, khôngcó chưn đứng như tôi.Chuyện cưới con Bông cho tôi, đàng gái ừ lâuớn rồi bà ngoại mới chịu rỉ răng.Sợ chuyện gì không biết mà giữ kín bưng! Tới chừng hay đượcchuyện, má tôi phảitam bộ nhứt bái qua bển lo chừng từng chútmột công việc tổ chức đám hỏi, lễchạm mặt... mọi thứ gì nhứt nhứtđiều phải bỏ ra, tôi vừa thươngvừa tội nghiệp bà già nên cằn nhằn quá mức.Làm chi cho rình rang đình đám cực thân! Má tôi hiềntừ chống chế là bề nào cũng cướihỏi, làm một cái cho đáng một cái, 'nhứt cử tam tứ tiện.'Má tôi đối với ai cũng vậy, ít nói, ítgiải thích. Con gái ông Hội đồng mà! Bây giờ tuyluống tuổi một chút nhưng phong cách ngày xưacũ vẫn phưởng phất trong thói ăn nếpở chưa tan biến hết. Bà lại là ngườiquán xuyến, văn bài võ trận, nên tính đâu ra đó. Tam tứ tiệnđể tôi vừa có vợ ngộ bà vừa có dâuđủ khả năng bảo toàn cái cơ ngơiđồ sộ do ông bà để lại. Phải chibiết trước vụ thằng anh tôi dây dưa rồi"tính kế" vớicon Nhàn thì bà cũng đã giải quyết luôn rồi,tụi nó khỏi cần dắc đíu nhau đi làm chi chokhổ thân, mà bà cũng khỏi buồn rầu ngồi nghe chửi.Con cái làm tội làm tình cha mẹ thiệt, bắt cha mẹphải chịu đựng, phải giải quyếtnhững khó khăn của mình…. Ngồi coi bộ lâu rồi đa! Bựcmình quá tôi muốn đổ cộc làm trận làmthượng rồi tới đâu tới nhưng ngótới bộ mặt vừa đằng đằng sát khívừa chừ-bự của ông già tôi, ngồi lạc lõngtrong một cái bàn chung quanh không có ai, đâm nguội ngang.Một lần nữa, không biết là lần thứmấy chục, tôi rót một ly nước đưa lênmôi hốp từ hốp nhỏ.

3. Hồinảy, đâu chừng cả tiếng đồng hồtrước, lúc còn chạng-vạng tối, ai đó nóiđã tới giờ hợp cẩn, bây giờ đỏ đèn cùng khắp,mấy cây đuốc dầu chai tụi tá điềncủa bà ngoại gắn chung quanh nhà đươngbập bùng; ếch nhái đã rền rang ba hồi bảychặp mà cũng chẳng thấy người lớn nàora lịnh cho tôi đóng tuồng đóng trò gì hết trơnhết trọi. Trong đời mới có lần nầy làmột, ai mà biết phải làm cái giống gì? Tôi men menlại chỗ buồng, đứng vịn cửa làmbộ ngơ ngáo ngó mấy chùm bông bụi lá kết chữtân hôn, loan phòng khi mấy con nhỏ cản đãm ở trong đó từ từ ké-nébước ra khỏi phòng, mắt lắm la lắm lét ngó tôi, sửasoạn ra về. Có tiếng thút thít bên trong và tiếngxầm-xì to nhỏ đứt nối. Không ai ngạc nhiênmấy cái chuyện đó. Con gái về nhà chồng trămđứa như một, nức nở đứt nốikiểu thiếu nữ vu quynhựt. Nhưng mà kìa! Sao nghe rũng chí anh hùng quá. Rirỉ nhỏ to than van như một cây nước đácục bị nắng lên từ từ tan thành nướchay đương bị con dao cưa khứa-khứa khócthan cho phận mình. Cũng có thể nói đó là tiếngkhóc của một con sứa bị dạt nằm phơimình trên bờ cát nóng, tỉ tê chosố phận. Đó không là giọng buồn bở ngởcho tương lai, đó, hiện thân của tuyệtmạng, của cắt thịt lóc da, dồn trấu. Đó,tiếng than của Tô nương hoàng hậu trướckhi gươm Lục Yểm được mở bầuthoát ra. Đó, tiếng than của oan hồn trở vềtrần thế nỉ non với thân nhân. Tôi nóng nảyruột gan như ai đó để dưới bàng quang mìnhcái lò lửa thợ rèn. Lâu-lắc rị-mọ cái bà giàtrầu dì nó. Cà-rờ quá ai chịu cho thấu! Tới bâygiờ mà cũng chưa chịu chun ra. Tôi muốn xôcửa vô đuổi bà ta đi. Phải vuốt tóc anủi nó, rồi nó muốn gì tôi cũng chìu cũng gật.Tôi bất kể là từ trước tới nay haiđứa chưa bao giờ nói với nhau câu nào. Tôi khôngsợ nó cự lại làm cho sọcdưa ngày vui nhứt của đời tôi. Bấtchấp. 'Nín đi... Sao dại quá... Chình ình ra đó...đừng dễ ngươi quá...'. 'Chẳng thà mangtiếng... Chồng con gì đâu chán chết... Vớilại kỳ lắm... Nghĩ lại rồi... Khôngđược... Ai đời...' Mấy tiếng cuốicâu tôi nghe nhưng cóđềunhỏ quá nghe không rõ. 'Nói bậy. Cơ nghiệp nầyrồi mầy sướng thân... Rửa mày rửamặt... Bè chuối thả trôi sông... Làng xã hăm he...Củi thô dễ nấu... Lá rụng về cội... Ba mámầy chịu ơn người ta…. Im lặng một lúc thiệt lâu và tiếngthút thít tức tưởi cũng bớt nhiều. Không gianngưng động, ngay cả tiếng máy hát lậplại lập đi bài DạyCon Về Nhà Chồng do Cô Tư Sạn ca từ sớmtới giờ cũng ngừng. Lặng trang. Chỉ còntiếng đập thình thịch gấp gáp của tim tôi.Thôi được, vì con... Nhưng ảnh phải hứathương... Sau nầy vợ chồng ăn ởđược không cũng tùy ảnh... Tiếng nặng tiếng nhẹ mích lòng ...

Tôi bỏ ra ngoài ngồi lại chỗcũ. Tay tôi ướt nhẹp mồ hôi, dòm lạichỗ tay cầm cái nạng cũng ướt mèm. Tôilại rót ly nước đầy lần nữa. Uốnghết ly nước mà tay tôi vẫn còn rung, bên tai vẫncòn văng vẳng tiếng cái nạng chống lịchkịch trên nền gạch tàu mới lót lại đểlàm đám cưới. Ruột gan đau từng hồi.Trong thâm tâm nó vẫn chê tôi. Mặc dầu nó đã hư. Ôngbà mình nói của rẻ là của thúi, đúng thiệt. Bênđó chịu gả nhờ nhà tôi khá giả đã đànhmà còn vì cái vụ nầy đây... Hèn chi... Rằng em nay đã đàn bà, mâm trầu hủrượu đều là của hôi. Không thì đờinào! Đứa con gái bị đậu mùa còn chê rậm rìthằng con trai cà khuynh, mặt em rổ có ngày lì, tay anh cán dá ông nội em trìcũng hổng ra, huống chi con Bônglịch sự quá đổi, nếu chưa bị chấmmút, chưa bị xé rách màn, làm sao ba má nó chịu bắt gãcho tôi? Vậy mà cả tháng nay tôi không thấu cái chơn lýsờ-sờ đó. Giọng khóc thê thảm nảy giờcủa nó vì lưu-ly nửa nước nửa dầu,nửa thương cha mẹ nửa sầu căn duơn,tiến thoái lưỡng nan chớ không gì khác. Mà tại saomá tôi lại chủ trương cái vụ lùm xùm nầy chicho thêm rắc rối? Kỳ thiệt. Ruồi bay qua cònbiết đực cái, con Bông bị bóc vỏ, mang chuột tàu trong bụng mátôi phải biết chớ. Tôi vói lấy một cái nạngchống xuống đất đưa cằm dựa lênmiếng cao su lót đầu nạng để thở. Chánquá rồi. Tôi nghe mùi mồ hôi nách của mình, khămkhẳm quen thuộc. Ngoài kia ánh lửa đuốc bậpbùng ma trơi. Trước mặt tôi một bầy con nít,nhiều đứa ở tuốt ngoài cồn lâu lâu mớigặp, tò-mò tọc-mạch đứng ngó chết trân chú rễkỳ khôi đứng còn không vững. Một đứacon gái độ mười hai, mười ba xốc náchthằng em đâu độ chừng sáu bảy tháng.Thằng nhỏ mặt mày xổ sữa dễthương cách gì! Nó đưa tay quơ quơ như chàomừng tôi. Tôi mỉm cười nheo mắt méo miệngtrửng giởn với nó. Nghĩ cho cùng thì huề. Haiđàng đều có tì vít, một đàng mắt lé mộtđàng sứt môi. Bù qua sớt lại. Thôi được,có còn hơn không. Cuộc mua bán không lời không lỗ, tôichấp nhận. Cũ người mới ta. Aicười tôi chịu, thiên hạ bỏ mình lượmvề chùi rửa lại xài. Tôi nhớ tới biết baonhiêu lần trong đêm tối tôi tưởng tượngcái vóc dáng liền lạc chắc cứng của con Bông.Phải hành động như một thanh niên hào phóngrộng lượng. Phải hiểu nếu từnghưởng được gì trong quá khứ thì đốivới hiện tại sự từng hưởng đóđã trở thành ảo giác, cho rằng có cũngđược, cho rằng không cũng xong. Ngượclại, hưởng bằng tưởng tượng trongquá khứ như tôi cũng có thể coi như có thiệt.Nhứt là cái thiệt đó đương hiện diệnbên tôi và mãi mãi từ nay. Được chứ sao không?Huống chi mấy cái tiếng ảnh,vợ chồng ... củacon Bông ngọt lịm như vậy biểu gì mà tôi khôngừ, đòi hỏi gì mà tôi không chấp nhận? Nhữngtiếng đó có thần lực biến đổi tôitức thời thành người khác. Từ vị trímột người xa lạ dửng dưng tôi đã 'vợ chồng thành một’ với con Bông, tôi thành nỗi vui buồn của nó, nó thànhmột niềm thân thiết không thể tách rời củatôi. Tôi bây giờ đây đã thành chỗ nươngdựa và tin cẫn của nó. Hỏi còn chờ gì nữachớ? Tôi mạnh dạng đứng dậy nhảy àotới cửa phòng, kêu ngọt tên con Bông như một cáchthế nói chấp nhận lời nó yêu cầu. Tôi cũngtính nói thêm con em là con anh, mình sẽ cùng lo cho nó, nhưnglụp-chụp chưa kịp hả họng thì đãlảo-đảo té, may mà chụp kịp đượccánh cửa, không thì đã chỏng gọng. Lúc đó tôimới biết phận mình bất toàn. Mới ý thứcđược nguyên tắc dựa nhau mà sống. Nhưngcũng lúc đó những âm thanh tình ái mà tôi vừa mớingân vang bên chính tai mình 'cái ýthức tạo rỡ ràng cho người tình' chảymạnh trong tim tôi, cả hai ý thức đó bằng cách nàokhông biết, tức thời đỡ tôi đứngthẳng dậy, rạng rỡ, vui vẻ, tự nhiênnhư người bình thường. Và trời ơi! ConBông vẫn còn thùng-thình trong cái áo cô dâu, cái bụngdưới một chút xíu gợn u như ngườimới ăn cơm no, mặt còn hoen ngấn nướcmắt,hớt-hải, xót-xa vén màn bước ra, thiệt mauchớ không phải lựng khựng kiểu con gái mớivề nhà chồng, dang hai tay sẵn sàng đỡ tôiđứng dậy. Rồi bàn tay tiên nga mát rượicủa nó để lên lưng tôi, qua mấy lớp áonặng nề hình thức của đám cưới tôivẫn nghe hơi ấm chạy tràn trề reo vui trong tim,hỏi có sao không anh, bộ anh quên cây nạng hả?

Tôi ngó vợ mà cảm giác máu chảyrần rần trên mặt không làm sao trả lờiđược. Chúng tôi đứng kề nhau nhưvậy hèn lâu. Hàng đuốc chai ngoài ngỏ cháy bùng lên sángtỏ hơn hồi nảy thập bội, vài cây cònnổ lách tách bắn tung tóe những đóm lửa nhỏpháo bông chào mừng hai đứa tôi trong khi từng đoànchâu chấu dế nhũi đương trình diễn chàomừng bằng điệu nhạc luân vũ thiêu thân. ConBông chúm-chím cười xẻn-lẻn. Tôi biết haiđứa tôi đã chí-tâm hòa đời mình với nhaukể từ giây phút đó. Thôi 'cátrong giỏ là cá mình', tôi không còn thấy gì phảithắc mắc bầu của ai làm gì cho mất công mấtlinh, cứ chấp nhận thực trạng với cõi lòng rộngmở như vậy mới mong hưởng trọnniềm vui sau nầy. Tiếc tiếc cho cái thằngmắc toi nào đó đang tay đạp đổ hạnhphúc của mình khi quất ngựa chuối truy phong. Tôi, tôisẽ vui với những gì nó đang tâm bỏ lại khôngphải vì cái hình hài của con Bông tôi từng ao ướcmà chính vì cử chỉ chămsóc lo lắng của nó vừa rồi. Từ đây tôithật sự trút bỏ xuống đất niềmbất hạnh của đời mình bằng sự giúpsức của bàn tay âu yếm đó.

Tôi đẩy nhẹ con Bông trở vôbuồng, nó quay lưng đi, kiểu quy phục,nương dựa. Đưa tay tiếp cặp nạng domá tôi trao tới, tôi bắt thóp được nụcười của bà, một nụcười của người đương lo âu phậpphòng bỗng biết được mình thoát nạn,một nụ cười biểu đồng tình mộtchuyện gì đó không được tốt lắm, cái kiểu bà làm lơ hồi đó khibiết tôi làm ngang giựt con dế lửa của conmột người tá điền hay khi khổng khi không tôidở chứng thoi thằng nào đó một thoi thiếuđiều sặt máu mũi rồi đứngcười. Một luồng ánh sáng chói chang như lằnsét đánh trước khi trời gầm bừng lên trong óctôi, nối kết lại tất cả các dữ kiệntừ lâu tưởng chừng không có gì liên lạc:thằng Quang với con Nhàn rũ nhau ra đi mặcdầu dàn cảnh trước-sau để che mắt thiênhạ, ông bà Hương giáo Hải quá thất vọngđến nỗi không cần giữ gìn phong cách củamình cố tạo bấy lâu nay, cha mẹ tôi ngấmngầm xào-xáo rồi chịu nhịn nhục nghe chửibới xỏ-xiên cuối cùng dẹp bỏ tự áichấp nhận làm sui hạ mình với ngươ`itừng là kẻ ăn người làm, con Bông có bầu vàcâu nói của bà dì nó lá rụng về cội, ba tôi nhứtquyết từ thằng Quang, câu nói úp úp mở mởcủa bà già nhứt cử tamtứ tiện... Tôi biết hết. Tôi biết má tôixẩu-mình biết bao nhiêu đêm để lo tính kếvẹn toàn cho cả trăm cả ngàn chuyện tráinghịch nhau như vậy. Mẹ! Lòng mẹ bao la nhưbầu trời; lai láng như nước trong nguồn, vôtận tuyệt, tới bây giờ con mới cảmnhận được một cách cụ thể. Tôi ngómẹ bằng cặp mắt cảm ơn như hồicòn nhỏ khi té được bà ẳm lên ôm ấp tronglòng nựng nịu. Bà già tôi nở nụ cười thiệthiền, thiệt bao dung, cặp mắt rực lên mộttrời thương mến.

4. Tôi khoát mànbước hẵn hoi vô phòng hợp cẩn. Cặp mắthột nhản chờ đợi tôi nói một câu gì. Bàn taytự tín của người chồng vổ vổ nhẹlên bả vai con vợ mình. Cănduơn nầy ai bứt cho rời, ông tơ ổng buộc dẫu lên trời cũng theo. Tôi sungsướng ngụp lặn trong hai niềm vuiđương vây chặt, quên lửng phần sốđen đũi từng đeo đẳng triền miên,quên lửng cái nạng như cục đá tảng cộttrên lưng người tù khổ dịch, từtrước nhẫn nay.