Rượu đế Gò Đen đệ nhất tửu của đồng bằng sông Cửu Long

  Mekong Delta Explorer

Nếu có dip đi du lịch Long An về với Bến Lức ghé làng nấu rượu đế Gò Đen nức tiếng. Được nhấp chén rượu cay nồng nổi tiếng này, cùng nghe câu chuyện thời cuộc của thương hiệu rượu được mệnh danh là mỹ tửu của miền Nam thật sự là một trải nghiệm thú vị.

Ai đã từng một lần nếm rượu đế Gò Đen đều phải công nhận rằng đó là loại rượu hoàn toàn xứng đáng đứng nhất nhì trong hàng “danh tửu” trời Nam. Rượu Gò Đen gắn liền với lịch sử hình thành địa danh Gò Đen, nó có một bề dày lịch sử và truyền thống sản xuất lâu đời và đã một thời nó là niềm tự hào của người dân Long An nói riêng và người dân Miền Tây nói chung.

Địa danh Gò Đen có từ sau khi Chúa Nguyễn khai phá đất phương Nam, vùng này gò cao, đất đen nên mới gọi là Gò Đen. Gò Đen là cửa ngõ giao thông từ Sài Gòn đi các tỉnh miền Tây Nam Bộ. Năm 1918, vùng đất này chính thức gọi là Quận Gò Đen Tỉnh Chợ Lớn và thay đổi nhiều tên gọi khác nhau: Gò Đen, Trung Quận, Bến Lức, Trung Huyện.

Rượu đế Gò Đen còn là phương tiện để biểu hiện sự trân trọng và hiếu khách của người dân Long An khi gặp gỡ, giao lưu với bạn bè gần xa. Rượu Gò Đen đã gắn với tên người, tên đất của quê hương Long An từ bao đời nay, là loại đặc sản mà không ở đâu có được. Rượu được những người nấu rượu có kinh nghiệm lâu năm chưng cất sẽ cho ra hương vị thuần túy đặc trưng nhất, chất rượu cay nồng nhưng không gay, rượu uống vào càng xuống càng thấm, dư vị khó tả, một cảm giác ngòn ngọt đọng nơi đầu lưỡi khiến người yêu rượu nào cũng phải ngất ngây.

Rượu đế Gò Đen có từ thời Pháp thuộc. Thời bấy giờ, thực dân Pháp không cho dân ta nấu rượu hòng độc quyền sản xuất rượu công xi (régie). Vì rượu régie nhạt và không hợp khẩu vị nên dân ta đã lén nấu rượu khác, có mùi vị dễ uống hơn.


Nhãn hiệu rượu đế Gò Đen đạt chứng nhận OCOP 4 sao.

Người dân ở mỗi vùng lại nghĩ ra một cách nấu rượu khác nhau, nhưng riêng người dân Gò Đen nấu ra loại rượu ngon, hương vị ngọt ngào đặc biệt. Người dân Gò Đen thời đó nấu rượu trong đám đế (một loại cỏ thân cao), khi nấu xong thì cho vào bong bóng lợn, bong bóng trâu, giấu đi chờ bán. Rượu đế Gò Đen ra đời từ đó và tồn tại cho đến bây giờ.

Đặc điểm nổi bật của rượu đế Gò Đen là rượu được nấu từ gạo, hoặc nếp mỡ, nếp than, theo phương pháp cổ truyền, có nồng độ rất cao, có thể lên đến 50 độ, không cồn, uống thơm, ngon, say không váng dầu. Rượu để càng lâu uống càng ngon và càng trong. Dù theo truyền thống thì đế Gò Đen được nấu từ gạo. Tuy nhiên, ngày nay những người sành rượu Việt Nam và thế giới thường rất chuộng loại đế Gò Đen được nấu từ gạo nếp.

Trong tâm trí của nhiều người dân Nam Bộ, rượu đế Gò Đen được xếp hàng “đệ nhất tửu”. Bởi người dân Gò Đen nấu rượu bằng cái tâm, rượu có được hương vị độc đáo là nhờ cách chọn nguyên liệu và quá trình chưng cất rượu công phu.


Rượu nếp lứt Gò Đen.

Trong quy trình nấu rượu của người dân Gò Đen thì chọn nếp là bước quan trọng đầu tiên. Người dân Gò Đen nấu rượu thường chọn những loại nếp hạt tròn, mẩy, có mùi thơm, trắng đục đều. Loại nếp được chọn thường là nếp mỡ, nếp mù u hay nếp than đen tuyền được trồng chính tại địa phương.

Sau khi chọn nếp ngon nấu thành cơm nếp, để nguội thì rắc men vào ủ bằng loại men mài rễ thảo mộc hoặc men bí truyền chế từ các vị thuốc bắc như quế khấu, đinh hương, trần bì, quế chi, đại hồi cộng thêm nhãn lồng, trầu hương…

Người dân Gò Đen cẩn thận trong từng bước nấu rượu, để tạo ra hương vị rượu độc đáo và thơm ngon nhất. Nếp để nấu rượu thường được ngâm đến ngày thứ bảy thì mới bắt đầu cất rượu. Để rượu ra lò thơm ngon đặc biệt, nhiều người thường cho rượu vào hũ sành, bịt kín rồi ngâm xuống ao khoảng 100 ngày mới mang lên uống.

Dân sành rượu thường lắc chai để nhận biết rượu ngon hay dở. Rượu ngon, khi lắc chai sẽ nổi bọt và phân thành 3 tầng rõ rệt, tan chậm hơn so với bình thường. Chỉ cần nấu rượu bằng nếp trồng ở Gò Đen và nấu trên chính mảnh đất này, cuối cùng hãy đảm bảo rượu được cất trong hũ sành đúng điệu là đã đủ làm say lòng thực khách đến đây.

Vào tháng 12/2009 “Hội Rượu Đế Gò Đen” đã được thành lập, trụ sở đặt tại 192 Quốc lộ 1A, huyện Bến Lức, Tỉnh Long An. Nhằm kiểm soát chất lượng rượu đồng đều và không pha cồn hoặc nước lã, để thương hiệu Rượu Gò Đen mãi mãi là một “đệ nhất tửu”.”Rượu Đế Gò Đen ngày nay đã trở thành một thương hiệu nổi tiếng và được người dân khắp nơi trong cả nước tin dùng: rượu nếp than, rượu nếp trắng, rượu chuối hột…